“Het is een nieuw trucje”, zeggen hoogleraar Moleculaire Oncologie Louis Vermeulen en promovendus Sanne van Neerven. “We weten dat kankercellen sneller delen of veel taaier zijn dan gezonde cellen. Maar er is een derde manier om gezonde cellen te verdringen. Ze spelen als het ware vals en gebruiken een soort ‘gif’ om gezonde cellen uit te schakelen.”

Bekleding van de darm

Iedere week wordt de binnenbekleding van de darm dat bestaat uit een dunne laag met cellen – ook wel epitheel genoemd - vervangen door verse cellen. “Dat is nodig omdat er veel ontlasting langs gaat. De laag moet voortdurend vernieuwd worden, anders gaat het fout met de spijsvertering”, vertelt Van Neerven. De bron van de continu vernieuwende laag zijn de zogenoemde stamcellen: cellen die klaarstaan om uit te groeien tot een cel met een bepaalde functie, in dit geval dus een cel voor de binnenbekleding van de darm. “De stamcellen zitten verstopt in met voor het oog onzichtbare plooiingen in de darmwand; een crypt. Ze zitten daar veilig en beschermd. Vanuit de crypt kunnen de stamcellen verse cellen aanleveren die die binnenwand van de darm gaan bekleden.”

Volksziekte

Omdat de binnenwand van de darm zo snel deelt, is de kans groter op mutaties groter en indirect dus ook de kans op kanker. “Dit is de oorzaak dat de kans op darmkanker relatief groot is en dat je het een volksziekte kunt noemen”, aldus Van Neerven.

Darmkanker ontstaat als de stamcellen een bepaalde mutatie hebben. In 80% van de gevallen is dit het begin van darmkanker. Cellen met deze mutatie hebben de neiging om de gezonde stamcellen te verdringen en dat is de eerste aanzet tot darmkanker. Het nieuwe in de Nature studie is dat Van Neerven en Vermeulen hebben ontrafeld hoe de veranderde stamcellen de gezonde stamcellen weten te verdringen.

Lees meer op de website van het AMC.

Meer lezen?

Bekijk de volgende artikelen.

- Lees meer over symptomen, onderzoeken en behandelingen bij darmkanker.

- Lees meer over een rekenmodel waarmee beter te voorspellen is welke patiënten met een vroeg stadium van darmkanker baat hebben bij een aanvullende operatie.

- Of vergelijk ziekenhuizen op kwaliteit bij behandeling van darmkanker.